Afetler ve Kadın Politikaları Kurultayı’ndaydık: "Rantsal Değil Yaşamsal Afet Yönetimi!"

Kadınlarla Dayanışma Vakfı (KADAV) öncülüğünde gerçekleşen Afetler ve Kadın Politikaları Kurultayı, 6 Şubat depremlerinin yıldönümü vesilesiyle 8 Şubat’ta ilk kez toplandı. Türkiye’nin dört bir yanından kadın örgütleri, STK’lar ve akademisyenlerin katıldığı kurultayda, afet yönetimi ile toplumsal cinsiyet eşitliği ilişkisinin yeniden tartışılması hedeflendi.

6 Şubat depremlerinin ikinci yıldönümünde, kadın örgütleri bir araya gelerek afet yönetimine toplumsal cinsiyet perspektifinden yeniden bakmak için önemli bir adım attı. Afetler ve Kadın Politikaları Kurultayı, yalnızca geçmişin tanıklığını değil, geleceğin dayanışma ağlarını da konuştuğumuz bir buluşma oldu. Kurultay boyunca, afetlerin kadınların yaşamındaki çok katmanlı etkileri tartışıldı; eşitlikçi, kapsayıcı ve dayanıklı bir toplum inşa etmenin yolları üzerine ortak bir zemin arandı.

ÇemberDE olarak biz de bu kurultayda sahadaki deneyimlerimizi, gözlemlerimizi ve feminist afet müdahalesi perspektifimizi aktardık. Katılımcılar arasında yer almak, sesimizi ve perspektifimizi bu platformda görünür kılmak açısından önemli oldu.

• Afet yönetimi süreçlerinde “cinsiyet körü” yaklaşımların terk edilmesi gerekliliği sıkça vurgulandı. Kurumların karar mekanizmalarında kadın temsilinin artırılması, eşitlikçi afet politikalarının geliştirilmesi katılımcılar tarafından temel öneriler arasında yer aldı.

• Kadınların afetlerden en fazla etkilenen grup olmalarına rağmen, iyileşme süreçlerinde de yükün büyük kısmını üstlendikleri aktarıldı. Bu, kriz sonrası toplumsal yeniden kurulumda kadınların rolünün hem görünür kılınması hem de desteklenmesi gerektiğini gösteriyor.

• Kurultay esnasında, afetlerle bağlantılı cinsiyetçi uygulamalar da masaya yatırıldı: doğum kontrolüne erişim sınırlamaları, bakım yükünün kadınların omuzlarına fazlasıyla yüklenmesi, şiddete karşı müdahale mekanizmalarının yetersizliği gibi. Bu uygulamaların afet sonrası dönemde daha da derinleştiği belirtilerek, bunlara karşı somut savunuculuk adımları çağrısı yapıldı.

• “İstanbul Sözleşmesi yaşatır, yaşasın kadın dayanışması” söylemi kurultayın lider temalarından biriydi. Katılımcılar eşitliğin tüm politikaların temel ekseni olması gerektiğini kesin bir dille hatırlattı.

• Kurultayın devamlılığına dair karar alındı: KADAV’ın sekretarya rolü üstleneceği, kurumlar arası iletişimin, ağın ve ortak çalışmaların sürdürüleceği bir mekanizma kurulacağı ifade edildi.

Kurultayda, derneğimizi temsil eden konuşmacılar sahadaki uygulamalardan örnekler sundu. Adıyaman’da kadınlarla yürüttüğümüz dayanışma ağlarını, üretim atölyeleri deneyimlerimizi ve topluluklarla kurduğumuz güvenli alanları aktardık. Feminist afet müdahalesi anlayışımızı, kurultaydaki tartışmalara taşıdık. Bu tartışmalarda altını çizdiğimiz söylem şu oldu: "Afet yönetimi yalnızca teknik ve lojistik süreçlerden ibaret değildir; bu süreçler toplumsal cinsiyet eşitliği merkezli ele alındığında dönüşüm gücüne kavuşur."

Kurultaydan aldığımız mesajlar, hem savunuculuk dilimizde hem de saha yaklaşımımızda bize yeni yönler kazandıracak. Kurultayın bir dayanışma zemini olarak büyümesini önemsiyoruz; bu platformda yeniden bir araya gelmek, sesimizi ortaklaştırmak için hevesliyiz.